Kalkense Meersen wint prijs beste publieke ruimte
Tijdens het Congres Publieke Ruimte in de Antwerpse Koningin Elisabethzaal reikte Infopunt Publieke Ruimte (Voetgangersbeweging vzw) voor de vijftiende keer de spraakmakende Prijs Publieke Ruimte uit. Gent werd met de herinrichting van het openbaar domein rond de Oude Dokken laureaat in de categorie ‘stedelijke projecten’. De Vlaamse Milieumaatschappij en het Agentschap Natuur en Bos van de Vlaamse overheid werden met de herinrichting van het Speerpuntgebied Kalkense Meersen uitgeroepen tot winnaar in de categorie ‘landelijke projecten’.
“Met de Prijs Publieke Ruimte willen we overheden aanmoedigen om te investeren in een aangename, veilige, duurzame en veerkrachtige leefomgeving”, aldus juryvoorzitter Jan Vilain (Infopunt Publieke Ruimte). “De inrichting van de openbare ruimte helpt mee oplossingen bieden voor bijvoorbeeld het verbeteren van buurtkwaliteit, het verbinden van burgers, het verhogen van verkeersveiligheid, het versterken van biodiversiteit of het temperen van klimaateffecten. Door te investeren in publieke ruimte, kan een stad of gemeente dus ook andere beleidsdoelstellingen realiseren.”
De vijftiende projectoproep Publieke Ruimte leverde 56 inzendingen op. In de categorie ‘landelijke projecten’ nomineerde de jury naast de Kalkense Meersen ook de herinrichting van de Alsembergse Beemd in Beersel en de Eendenkooi in Berlare.
Kalkense Meersen
De Kalkense Meersen in Laarne en Wichelen werden door de Vlaamse Milieumaatschappij en het Agentschap Natuur en Bos samen met de betrokken gemeenten omgevormd van een drooggepompt landbouwgebied in een levend meersenlandschap. Een opnieuw opengelegde oude Scheldemeander is de blikvanger in de open ruimte. “Dit is een toonbeeld van toekomstgerichte landschapsinrichting. Grootschalige ingrepen zijn noodzakelijk om onze contreien te wapenen tegen klimaatverandering, verdroging en teloorgang van biodiversiteit. Het weren van sluipverkeer en de aanleg van een nieuwe voetgangers- en fietsersbrug brachten het landschap tegelijk op mensenmaat. Qua omvang een atypische publieke ruimte maar net daardoor één die een ijkpunt moet zijn voor de benadering van openruimtegebieden in Vlaanderen”, licht Jan Vilain toe.
Bernard De Potter, Administrateur-Generaal van de Vlaamse Milieumaatschappij, reageert opgetogen: “We zijn heel blij met deze prijs. De inrichting van de Kalkense Meersen toont aan dat de Blue Deal niet enkel een beleidsdocument met fraaie intenties is, maar ook concreet in de praktijk gerealiseerd wordt. Dit is natuurlijk het resultaat van de samenwerking tussen verschillende partners op het terrein. We zijn ervan overtuigd dat het project een bron van inspiratie zal vormen voor anderen die soortgelijke initiatieven willen ontwikkelen.“
Jos Rutten, Administrateur-Generaal van het Agentschap voor Natuur en Bos, vult aan: "Het Agentschap voor Natuur en Bos is vereerd met deze prijs. We beschouwen deze erkenning als een beloning voor onze jarenlange inzet om meer en betere natuur voor iedereen te realiseren. We stellen vast dat deze natuurrealisatie die tegelijkertijd ook bijdraagt aan het oplossen van de klimaatproblematiek door de jury geapprecieerd wordt en dat doet deugd. Het is een extra stimulans om op de ingeslagen weg van klimaat-robuuste natuur verder te gaan."
Afbeelding © Sammy De Rycke - De Roerdompbrug is een nieuwe verbinding in het wandel- en fietsnetwerk van de Kalkense Meersen.
Blauwdruk voor de toekomst
“Als we terugblikken op de eerste projectoproep Publieke Ruimte in 2008, dan is onmiskenbaar een evolutie in het denken over publieke ruimte merkbaar”, stelt Jan Vilain vast. De jury is ervan overtuigd dat deze trend zich zal doorzetten en versnellen, en ziet de nominaties voor de Prijs Publieke Ruimte 2022 als trendsetters voor de komende vijftien jaar en heeft een wensbeeld voor ogen waarvan de kiemen vandaag aanwezig zijn. De juryvoorzitter klinkt hoopvol: “Natuur, zachte recreatie en waterbuffering bij elke woonkern staan in 2037 evident bovenaan de agenda van alle lokale besturen en die vinden daarvoor inspiratie in de Alsembergse Beemd en de Eendenkooi van Berlare. En overal in Vlaanderen zullen in de komende vijftien jaar landschappen worden geherwaardeerd met het Speerpuntgebied Kalkense Meersen als lichtend voorbeeld. Zulke grootschalige ruimten zijn hard nodig in de strijd tegen verdroging en klimaatverandering, en zijn tegelijk ook een oase van luwte voor wie er nood aan heeft.”
Infopunt Publieke Ruimte is het kenniscentrum en netwerkorganisatie voor publieke ruimte van de Voetgangersbeweging vzw. De organisatie vertegenwoordigt meer dan 170 organisaties van de Vlaamse overheid, beroepsfederaties, steden en gemeenten, studiebureaus en fabrikanten, opleidings- en onderzoeksinstellingen die actief zijn op gebied van openbare ruimte in Vlaanderen en Brussel.